Η Amyndas Pharmaceuticals, μια εταιρεία έρευνας και ανάπτυξης με έδρα την Αθήνα, που επικεντρώνεται στην ανάπτυξη καινοτόμων αντιφλεγμονωδών θεραπειών, ανακοίνωσε σήμερα την έναρξη της κλινικής μελέτης φάσης 2α, για την αξιολόγηση του νέου φαρμάκου AMY-101 σε ενήλικες με περιοδοντική νόσο. Πρόκειται για την πρώτη κλινική μελέτη ελληνικής φαρμακευτικής εταιρείας που εγκρίνεται από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA), η οποία θα διεξαχθεί στο Ινστιτούτο Forsythστη Βοστώνη των ΗΠΑ, ένα κέντρο παγκοσμίως πρωτοπόρο στην έρευνα για την στοματική υγεία και την αξιολόγηση θεραπειών για παθήσεις της στοματικής κοιλότητας.
Το AMY-101 είναι ένα καινοτόμο συνθετικό κυκλικό πεπτίδιο που έχει σχεδιαστεί για να αναστέλλει την ενεργοποίηση του ῾συμπληρώματος῾, ενός κομβικού βιοχημικού μονοπατιού του ανοσοποιητικού συστήματος που όταν απορρυθμίζεται ή ενεργοποιείται ανεξέλεγκτα μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες φλεγμονώδεις επιπλοκές που συμβάλλουν στην παθογένεια πολλών νοσημάτων με αυτοάνοση ή φλεγμονώδη αιτιολογία. Το ΑΜΥ-101 δεσμεύεται με υψηλή εκλεκτικότητα στην κεντρική πρωτεΐνη του συμπληρώματος, C3, αδρανοποιώντας έτσι και τις τρεις οδούς ενεργοποίησης του συμπληρώματος.
Η περιοδοντική νόσος αποτελεί φλεγμονώδη νόσο που οδηγεί στην προοδευτική καταστροφή των μαλακών και σκληρών ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι, δηλαδή του φατνιακού οστού και των ούλων. Διαχωρίζεται στην ουλίτιδα, όπου η φλεγμονή περιορίζεται στους μαλακούς ιστούς (τα ούλα), και στην περιοδοντίτιδα, όπου η φλεγμονή προσβάλλει πλέον και τους σκληρούς ιστούς, οπότε και παρατηρούμε απώλεια οστού. Η περιοδοντίτιδα εμφανίζεται όταν η ουλίτιδα δεν αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες απώλειας των δοντιών σε ενήλικες, καθώς και μία από τις πιο διαδεδομένες ασθένειες παγκοσμίως που επηρεάζει περίπου το 20-50% του πληθυσμού σε ολόκληρο τον κόσμο. Περίπου 743 εκατομμύρια άνθρωποι (~το 11,2% του παγκόσμιου πληθυσμού) έχουν κάποια σοβαρή μορφή περιοδοντίτιδας που μπορεί να αυξήσει και τον κίνδυνο εμφάνισης άλλων παθήσεων, όπως του διαβήτη, της αρθρίτιδας και των επιπλοκών της εγκυμοσύνης.
Δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ο Δρ. Γιάννης Λάμπρης (John Lambris), διεθνώς καταξιωμένος ανοσολόγος, ερευνητής του συστήματος του συμπληρώματος (the complement system) και κάτοχος της επιχορηγούμενης έδρας Dr. Ralph και Sallie Weaver στην Ερευνητική Ιατρική, και ο Δρ. Γιώργος Χατζησεγκαλλής (George Hajishengallis), καθηγητής οδοντιατρικής, διακεκριμένος ερευνητής στην ανοσολογία για τις παθήσεις του στόματος και κάτοχος της επιχορηγούμενης έδρας Thomas W. Evans στο Τμήμα Βασικών και Μεταφραστικών Επιστημών του ιδίου Πανεπιστημίου, είχαν ανακαλύψει την εμπλοκή του συμπληρώματος στην περιοδοντική νόσο και στην φλεγμονώδη απώλεια φατνιακού οστού, σε προγενέστερες μελέτες σε πιθήκους. Επιπλέον, έδειξαν ότι η ενεργοποίηση της πρωτεΐνης C3 του συμπληρώματος συμβάλλει καθοριστικά στην εξέλιξη της παθολογίας της νόσου, καθώς τροφοδοτεί την φλεγμονή των ούλων η οποία επιδεινώνει την περιοδοντίτιδα και οδηγεί στην καταστροφή του φατνιακού οστού και συνεπώς στην πιθανή απώλεια δοντιών. Έδειξαν επίσης, ότι η θεραπευτική στόχευση του C3 με τον αναστολέα AMY-101, ελαττώνει σημαντικά την περιοδοντική φλεγμονή σε ηλικιωμένους πιθήκους, σε μια μελέτη που έθεσε τις βάσεις για περαιτέρω ανάπτυξη του AMY-101 ως πιθανή θεραπεία για την περιοδοντική νόσο του ανθρώπου.
Στην πρώτη κλινική μελέτη του ΑΜΥ-101 (μελέτη φάσης 1), που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ το 2017, το AMY-101 χορηγήθηκε συστημικά σε 50 υγιείς εθελοντές και βρέθηκε ότι είναι ασφαλές και ανεκτό από τον οργανισμό, χωρίς σοβαρές ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Σ᾽ αυτή τη νέα δοκιμή φάσης 2α, το AMY-101 θα χορηγηθεί σε ενήλικες με χρόνια περιοδοντική φλεγμονή, η οποία καθορίζεται από το επίπεδο του δείκτη των ούλων και την αιμορραγία τους. Στην κλινική αυτή δοκιμή, το AMY-101 ή το ‘εικονικό’ φάρμακο (placebo) θα χορηγηθούν στους προσβεβλημένους ιστούς των ούλων στα 2 ημιμόρια του στόματος των ασθενών (με τυχαία επιλογή του ημιμορίου για χορήγηση του AMY-101, ή του εικονικού φαρμάκου), μία φορά την εβδομάδα, για τρεις συνεχείς εβδομάδες. Η αλλαγή στον δείκτη των ούλων θα αξιολογηθεί στις 21, 28 και 90 ημέρες μετά την πρώτη χορήγηση του φαρμάκου.
Ο καθηγητής Γιάννης Λάμπρης που είναι και ο ιδρυτής της Amyndas, σχολίασε: «Όταν ανακαλύψαμε ότι η ενεργοποίηση του C3 παίζει σημαντικό ρόλο στην περιοδοντίτιδα, σκεφτήκαμε ότι αν μπορούμε να αναστείλουμε το C3, έχουμε μια καλή πιθανότητα να μπορέσουμε να αναπτύξουμε μια αποτελεσματική θεραπεία. Οι μελέτες στα πρωτεύοντα έδωσαν πολύ ελπιδοφόρα αποτελέσματα, στηρίζοντας έτσι την αρχική μας υπόθεση για το θεραπευτικό αποτέλεσμα της αναστολής του C3. Επομένως, αυτή η κλινική δοκιμή έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μας επιτρέψει να μελετήσουμε κατά πόσον το AMY-101 μπορεί να περιορίσει την περιοδοντική φλεγμονή και στον άνθρωπο, βελτιώνοντας έτσι το σημερινό πρότυπο ιατρικής φροντίδας στους ασθενείς με περιοδοντική νόσο. Πιστεύουμε ότι η αναστολή του C3 έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να εμποδίσει τη φλεγμονή αλλά και να αλλάξει την ισορροπία των βακτηρίων στα ούλα, παράγοντας ένα συνολικά ευεργετικό αποτέλεσμα».
Για τη διεξαγωγή αυτής της μελέτης φάσης 2α, η Amyndas συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Forsyth, στη Βοστώνη των ΗΠΑ. Το Ινστιτούτο Forsyth βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας για την στοματική υγεία διεθνώς. Η επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου χρησιμοποιεί καινοτόμες μεθόδους από όλο το φάσμα της βιοϊατρικής τεχνολογίας και η ερευνητική της δράση έχει συμβάλει στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο κατανοούμε τη στοματική υγεία. Οι επιστήμονες στο Forsyth έχουν μελετήσει και αναδείξει τη συσχέτιση μεταξύ των στοματικών ασθενειών και άλλων σημαντικών προκλήσεων για την υγεία, όπως είναι οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης αλλά και ορισμένοι τύποι καρκίνου.
Η Δρ Hatice Hasturk, DDS, PhD, Διευθύντρια του Κέντρου Κλινικών και Μεταφραστικών Ερευνών του Ινστιτούτου Forsyth, επιβλέπει την κλινική δοκιμή του AMY-101. «Είμαστε ενθουσιασμένοι που έχουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε αυτή τη νέα θεραπεία σε ασθενείς με περιοδοντική φλεγμονή και ουλίτιδα και αυτή είναι η πρώτη κλινική μελέτη που δοκιμάζει έναν αναστολέα του συμπληρώματος ως πιθανή θεραπεία για την περιοδοντική νόσο. Οι πληροφορίες που θα συλλέξουμε από αυτή την κλινική μελέτη μπορεί να αλλάξουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε για τη θεραπεία των περιοδοντικών ασθενειών μέχρι σήμερα και ενδεχομένως να αναδείξουν μια νέα ανοσοτροποποιητική προσέγγιση για τη θεραπεία τους “, σχολίασε η Δρ Hasturk.
“Η Amyndas σχεδιάζει την κλινική εφαρμογή του AMY-101 σε ένα ευρύ φάσμα φλεγμονωδών νόσων που έχουν συσχετιστεί με την ανεξέλεγκτη ενεργοποίηση του συμπληρώματος. Η έναρξη της πρώτης από τις προγραμματισμένες μελέτες φάσης 2 του AMY-101 αποτελεί σημαντικό ορόσημο” δήλωσε η Δρ. Δέσποινα Γιαγκοπούλου, PhD, MBA, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Amyndas. «Υπάρχει μια σημαντική ιατρική-θεραπευτική ανάγκη που πρέπει να καλυφθεί σε ασθενείς με περιοδοντικές παθήσεις και αν τα προκλινικά ευρήματα για το AMY-101 μεταφραστούν σε αποτελεσματικές μελέτες στον άνθρωπο, ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε μια καλύτερη θεραπευτική επιλογή για τον μεγάλο αριθμό ατόμων που πάσχουν από περιοδοντική φλεγμονή».
Η πρώτη αυτή μελέτη του AMY-101 σε ασθενείς με περιοδοντική νόσο, αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 1ου τριμήνου του 2020. Παράλληλα, η Amyndas σχεδιάζει να προχωρήσει σε κλινικές δοκιμές του AMY-101 και σε άλλες παθήσεις, στις οποίες η αναστολή του συμπληρώματος αναμένεται να έχει ευεργετικό αποτέλεσμα, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει και μια σειρά νέων και βελτιωμένων ανάλογων του AMY-101.
Σχετικά με την Amyndas Pharmaceuticals
Η Amyndas Pharmaceuticals είναι μια φαρμακευτική εταιρεία έρευνας και ανάπτυξης που αναπτύσσει σε κλινικό επίπεδο τις πλέον προηγμένες και στοχευμένες θεραπείες για την αναστολή του συστήματος του συμπληρώματος, ενός κομβικού βραχίονα της φυσικής ανοσίας του οργανισμού και του ανοσοποιητικού συστήματος ευρύτερα. Στόχος της εταιρείας είναι η προώθηση μιας νέας γενιάς ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων με βάση το συμπλήρωμα που θα συμβάλλουν στη θεραπεία φλεγμονωδών νόσων, για τις οποίες είτε δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία είτε υπάρχει ανάγκη για καλύτερα και ασφαλέστερα φάρμακα. Η Amyndas διαθέτει ένα δυναμικό πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης, στο πλαίσιο του οποίου, παράλληλα με το AMY-101, αναπτύσσει μια σειρά νέων καινοτόμων φαρμάκων. Η Amyndas είναι η μοναδική ελληνική εταιρεία που αναπτύσσει πρωτότυπα φάρμακα και ήδη διεξάγει την 2η κλινική δοκιμή στις ΗΠΑ, εγκεκριμένη από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA). Παράλληλα, αποτελεί την μοναδική ελληνική εταιρεία που κατέχει διπλή έγκριση ῾ορφανού φαρμάκου῾ τόσο από τον Αμερικανικό (FDA) όσο και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), για την κλινική ανάπτυξη του AMY-101 για τη θεραπεία των σπἀνιων παθήσεων PNH και C3G.
Σχετικά με το Ινστιτούτο Forsyth
Το Ινστιτούτο Forsyth Ιδρύθηκε το 1910 και είναι ο μόνος ανεξάρτητος ερευνητικός οργανισμός στις ΗΠΑ που επικεντρώνεται στην κατανόηση των σημαντικών αλληλεπιδράσεων και συσχετίσεων μεταξύ της στοματικής υγείας και της συνολικής υγείας-ευεξίας. Οι επιστήμονες του Forsyth διαμορφώνουν την κατεύθυνση της εξατομικευμένης ιατρικής μέσα από την πρωτοποριακή βιοϊατρική έρευνα που διεξάγουν στο Ινστιτούτο και μέσα από την άμεση αξιοποίηση της έρευνας σε νέα διαγνωστικά, φαρμακευτικές θεραπείες και καινοτομικές ιατρικές συσκευές. Το Forsyth συνδυάζει την άρτια τεχνογνωσία του και διεθνώς αναγνωρισμένη επιστημονική αριστεία του στη μελέτη νοσημάτων της στοματικής κοιλότητας και των σχετιζόμενων συστημικών ασθενειών και αναζητά συνεχώς καλύτερους τρόπους για τη μείωση των καθημερινών προκλήσεων της υγείας για δισεκατομμύρια ανθρώπους. Το Forsyth είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που παρέχει θεραπεία και σε πληθυσμούς που δεν καλύπτονται ιατρικά από τις τοπικές κοινωνίες, σε εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.
Σχετικά με το AMY-101 και τα 4ης γενιάς ανάλογα του
Το ΑΜΥ-101 ανακαλύφθηκε στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια από τον καθηγητή Δρ. Γιάννη Λάμπρη και την ομάδα του. Πρόκειται για έναν νέας γενιάς αναστολέα του συμπληρώματος, ένα συνθετικό κυκλικό πεπτίδιο που δεσμεύεται εκλεκτικά και ισχυρά στην κεντρική πρωτεΐνη C3 του συμπληρώματος, αναστέλλοντας έτσι τη δράση του συμπληρώματος και διακόπτοντας όλες τις οδούς ενεργοποίησης του.
Με την παρεμπόδιση του συμπληρώματος κεντρικά, στο επίπεδο της πρωτεΐνης C3, το ΑΜΥ-101 καθώς και τα νέα ανάλογα του AMY-101 (προηγμένης τεχνολογίας ανάλογα, 4ης γενιάς) μπορεί να αποδειχθούν αποτελεσματικότερα φάρμακα στην αντιμετώπιση ενός ευρέος φάσματος ασθενειών που προκαλούνται από την ανεπιθύμητη ενεργοποίηση του συμπληρώματος. Επιπλέον, αναμένεται να είναι αποτελεσματικότερα από άλλους αναστολείς που αναστέλλουν μόνο μερικώς τη δράση του συμπληρώματος (όπως π.χ. οι αναστολείς της πρωτεΐνης C5). Επίσης, τα νέα χαρακτηριστικά του AMY-101 και των 4ης γενιάς ανάλογών του (δηλαδή η ισχυρή δέσμευσή τους στον στόχο, το βελτιωμένο προφίλ φαρμακοκινητικής και η αυξημένη διαλυτότητά τους) δίνουν τη δυνατότητα να αξιοποιηθούν διαφορετικές οδοί φαρμακευτικής χορήγησης, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο, και επιτρέπουν μειωμένη συχνότητα δοσολογίας σε θεραπευτικά σχήματα χρόνιων παθήσεων, σε σύγκριση με άλλους C3 αναστολείς.
Το ΑΜΥ-101 έχει δείξει αποτελεσματικότητα σε διάφορα προκλινικά μοντέλα νόσων όπως στην περιοδοντική νόσο, στις σπάνιες ασθένειες PNH (παροξυσμική νυχτερινή αιμοσφαιρινουρία) και C3G (C3 σπειραματονεφρίτιδα), στη φλεγμονώδη αντίδραση που προκαλείται από τη διαδικασία της αιμοκάθαρσης, στο αιμορραγικό σοκ και στη φλεγμονώδη αντίδραση που προκαλείται στην ελονοσία. Το AMY-101 είναι κατάλληλο για οξεία, παροδική ή χρόνια θεραπευτική χορήγηση. Αυτή την περίοδο σχεδιάζονται μελέτες φάσης 2 του AMY-101 σε ασθενείς που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση νεφρού με μη συμβατή ομάδα αίματος, καθώς και σε ασθενείς που κάνουν αιμοκάθαρση, ενώ νέα ανάλογα του AMY-101 κατάλληλα τροποποιημένα για διήμερη ή εβδομαδιαία χορήγηση θα δοκιμαστούν σε μελλοντικές κλινικές μελέτες σε ασθενείς με PNH και C3G.
Το AMY-106 που είναι ένα 4ης γενιάς ανάλογο του AMY-101 βρίσκεται σε προκλινική ανάπτυξη από την Amyndas, με βελτιωμένο προφίλ φαρμακοκινητικής και αυξημένη διαλυτότητα. Το ΑΜΥ-106 έχει δείξει παρατεταμένο χρόνο παραμονής (άνω των 3 μηνών) στο υαλώδες του ματιού πρωτευόντων και έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει σημαντικά στη θεραπεία χρόνιων φλεγμονωδών ασθενειών του αμφιβληστροειδή, στις οποίες εμπλέκεται το συμπλήρωμα. Το AMY-106 έχει σχεδιαστεί για ενδοϋαλοειδική χορήγηση και αναπτύσσεται για εφαρμογή στη θεραπεία της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας (AMD) και άλλων οφθαλμολογικών παθήσεων.
Σημείωση: Καθώς τα φἀρμακα που αναπτύσσει η Amyndas είναι σε πειραματικό στάδιο, σε κλινικές δοκιμές που διεξάγονται στις ΗΠΑ, προς το παρόν δεν είναι εγκεκριμένα και διαθέσιμα για ευρεία χρήση από γιατρούς και ασθενείς.
Επικοινωνία:
Δέσποινα Γιαγκοπούλου, PhD, MBA
Διευθύνουσα Σύμβουλος της Amyndas Pharmaceuticals
[email protected]